ارتباط شاخص توده بدن و رژیم غذایی با بیماری سنگ کیسه صفرا
بیماری سنگ کیسه صفرا (GSD) یکی از شایع ترین اختلالات گوارشی است. عوامل ایجاد کننده می توانند به عنوان ژنتیک غیر قابل تغییر و مانند عادات غذایی قابل تغییر باشند. رژیم غذایی پرچرب و BMI بالا از عوامل موثر در سراسر جهان هستند. داده های محلی و منطقه ای در مورد این عوامل کم است. بیماری سنگ کیسه صفرا (GSD) یکی از شایع ترین آسیب شناسی های دستگاه گوارش است . بروز این بیماری با شیوه زندگی کم تحرک رایج در حال افزایش است. در مطالعه ای که در پاکستان انجام شد، میزان بروز سنگ کیسه صفرا از طریق جراحی 9.03 درصد بود که زنان 3.3 برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به سنگ کیسه صفرا هستند.
خبر پزشکی: بیماری سنگ کیسه صفرا منشأ چند عاملی دارد، از جمله عوامل ژنتیکی و غذایی. بسیاری از عوامل خطر مانند وزن، سن، دیس لیپیدمی، بیماری مزمن کبدی، جنسیت و پاریتی مرتبط هستند. در این میان، یک رژیم غذایی پرچرب یک عامل خطر شناخته شده قابل اصلاح است که همان چاقی است. بیماری سنگ کیسه صفرا GSD پیچیده گزارش شده است که به شدت با سندرم متابولیک و دیابت شیرین مرتبط است. مطالعات زیادی از کشورهای غربی وجود دارد که ارتباط سنگ های صفراوی را با روغن های پخت و پز، قندهای تصفیه شده، گوشت و مارگارین نشان می دهد. همچنین، مطالعات ارتباط بیماری سنگ کیسه صفرا GSD را با رژیم غذایی پرچرب نشان می دهد . چاقی، تغییرات سریع وزن و فعالیت بدنی نیز با تشکیل سنگ های صفراوی مرتبط هستند. علاوه بر این، الگوهای غذایی و عادات غذایی در این منطقه با جمعیت غربی متفاوت است. درک علت شناختی و پاتوفیزیولوژیکی بهبود یافته از بیماری سنگ کیسه صفرا ممکن است به گزینه های جدید و غیر جراحی برای پیشگیری و درمان منجر شود. در کشورهای در حال توسعه اطلاعات منتشر شده محلی در این زمینه وجود ندارد، مطالعات انجام شده در این کشورها می تواند شواهد موجود را ثابت کند و اطلاعات جدید ارزشمندی را ارائه دهد. بر این اساس، ما می توانیم با افزایش آگاهی در مورد عوامل خطر قابل اصلاح، بار بیماری را کاهش دهیم. به خصوص رژیم غذایی و شاخص توده بدنی.
یک مطالعه مورد-شاهدی در بخش جراحی، بیمارستان بین‌المللی شفا، اسلام‌آباد، از سال 2012 تا 2017 انجام شد. موارد، همه بیماران زن بالغ مبتلا به سنگ‌های صفراوی علامت‌دار بودند که با علائم بالینی تشخیص داده شدند و در سونوگرافی تأیید شدند. از روش نمونه گیری متوالی مناسب استفاده شد. گروه شاهد همگی زنان بالغ بودند که به دلیل شکایاتی غیر از سنگ کلیه و با انجام سونوگرافی معمولی شکم به هر دلیل دیگری در بیمارستان بین المللی شیفا بستری شدند. مطالعه پس از تایید کمیته اخلاق بیمارستان بین‌المللی شفا انجام شد و رضایت آگاهانه از کلیه شرکت‌کنندگان اخذ شد (مشارکت 96%). هر شرکت کننده ای که برای مطالعه انتخاب شد شخصاً در بخش بستری مصاحبه شد. بیماران در مورد مشخصات دموگرافیک آنها مصاحبه شدند، عادات غذایی پنج سال گذشته و مشخصات بالینی در هنگام پذیرش. داده ها در یک پروفورم از پیش طراحی شده ثبت شد و متغیرهای ثبت شده شامل بارداری، دیابت شیرین، استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی، چربی خون بالا، یائسگی، سابقه خانوادگی، الکل، سیروز، کاهش وزن اخیر، بیماری مزمن کلیوی و وضعیت هپاتیت B و C بود. از نظر عادات غذایی، هر دو گروه از نظر مصرف گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم مرغ، قیمه، غذای سرخ شده، کیک، بیسکویت، خامه و میوه های خشک مقایسه شدند. BMI هر دو گروه شاهد و مورد از نمودارهای قد و وزن محاسبه و ثبت شد. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 21 وارد شدند. آمار توصیفی محاسبه شد و از آزمون کای دو استفاده شد. و متغیرهای ثبت شده شامل بارداری، دیابت شیرین، استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی، هیپرلیپیدمی، یائسگی، سابقه خانوادگی، الکل، سیروز، کاهش وزن اخیر، بیماری مزمن کلیوی و وضعیت هپاتیت B و C بود. از نظر عادات غذایی، هر دو گروه از نظر مصرف گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم مرغ، قیمه، غذای سرخ شده، کیک، بیسکویت، خامه و میوه های خشک مقایسه شدند. BMI هر دو گروه شاهد و مورد از نمودارهای قد و وزن محاسبه و ثبت شد. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 21 وارد شدند. آمار توصیفی محاسبه شد و از آزمون کای دو استفاده شد. و متغیرهای ثبت شده شامل بارداری، دیابت شیرین، استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی، هیپرلیپیدمی، یائسگی، سابقه خانوادگی، الکل، سیروز، کاهش وزن اخیر، بیماری مزمن کلیوی و وضعیت هپاتیت B و C بود. از نظر عادات غذایی، هر دو گروه از نظر مصرف گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم مرغ، قیمه، غذای سرخ شده، کیک، بیسکویت، خامه و میوه های خشک مقایسه شدند. BMI هر دو گروه شاهد و مورد از نمودارهای قد و وزن محاسبه و ثبت شد. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 21 وارد شدند. آمار توصیفی محاسبه شد و از آزمون کای دو استفاده شد. هر دو گروه از نظر مصرف گوشت قرمز، مرغ، ماهی، تخم مرغ، قیمه، غذای سرخ شده، کیک، بیسکویت، خامه و میوه های خشک مقایسه شدند. BMI هر دو گروه شاهد و مورد از نمودارهای قد و وزن محاسبه و ثبت شد.
در مجموع 396 بیمار در این مطالعه وارد شدند که از این تعداد 103 نفر مورد و 293 نفر شاهد بودند. همه بیماران زن بالای 25 سال بودند. حداکثر سن 84 سال بود.
نتیجه گیری
بیماری سنگ کیسه صفرا به طور معنی داری با BMI بالا و مصرف چربی و گوشت بالا در رژیم غذایی در جمعیت ما مرتبط است. عوامل رژیم غذایی و BMI به شدت با بیماری سنگ کیسه صفرا، همراه با سابقه خانوادگی مثبت و یائسگی مرتبط هستند. مطالعات آینده نگر باید انجام شود تا ارتباط عوامل رژیم غذایی با توسعه GSD مشاهده شود.
